Co to jest hojo jutsu

  • 19 kwietnia 2013

 

Najbardziej skondensowanym objaśnieniem terminu Hojo jutsu  jest określenie: jest to sztuka/technika wiązania przeciwnika po jego pokonaniu, bądź to w walce wręcz, bądź z użyciem miecza lub innej broni.

 

Specyficzne elementy typowe dla hojo jutsu jakie można zobaczyć na powyższym filmie to:
1.     Używanie pojedynczej linki (hayanawa ) zwiniętej w charakterystyczny motek – „podajnik liny”
2.
Zakładanie pętli linki (jakuguchi) na nadgarstek przeciwnika poprzez zsunięcie jej z własnego przedramienia
3.    
Prowadzenie linki dookoła szyi przeciwnika
4.    
Stosowanie zaciskających się oplotów na nadgarstkach
5.    
Kończenie całości wiązania poprzez węzły łańcuchowe trzymane luźno w ręku
6.    
Wykonanie wiązania w sposób nie wymagający przeciągania długiego końca liny

 Hojo jutsu nie było metodą walki, a lina nie była bronią.
Podobnie jak dzisiaj policjant stosuje kajdanki lub plastikowe opaski dla ograniczenia swobody pojmanej osoby, a nie jako narzędzie walki. Lina była „układana” na przeciwniku, gdy ten już nie walczył, nie szarpał się, – pokonany, nie stawiający czynnego oporu.

Można spotkać się z próbami innego podejścia do hojo jutsu, gdzie lina traktowana jest jako narzędzie walki. Podobnie jak kij, sierp, wachlarz czy ołówek. Jakkolwiek interesujące i widowiskowe  są to umiejętności, to jednak mają niewiele wspólnego z realnym, historycznym obrazem hojo jutsu.

Techniki walki liną używaną jako  broń  nazywane są Hobakujutsu i są to jedne z metod walki rozwijanych w ramach Ninjutsu.

Okres świetności hojo jutsu to Epoka Edo (1603 – 1868).

W jej początkowym okresie techniki hojo jutsu były nauczane jako jedna z bojowych umiejętności samuraja. W następnych latach tego okresu kasta samurajów była coraz bardziej spychana na pozycje wiodących spokojny żywot przedstawicieli japońskiej „szlachty”. Doskonalenie się w sztukach wojennych zastąpiło doskonalenie się w sztuce – teatr, poezja, kaligrafia, itp.
Nastąpiły nawet ograniczenia w możliwości poruszania się z mieczem w przestrzeni publicznej.
Przedstawiciele niższych warstw kasty samurajów zaczęli pełnić funkcje – wg dzisiejszej terminologii – policyjne.

Stosowanie lin do wiązania, jak i bycie związanym uchodzić zaczęło za niestosowne i wstydliwe dla ceniących się wyżej samurajów.

Kłopot z tym jak sprawić, by ktoś został związany – obezwładniony – sznurami, a zarazem nie pozbawiony czci rozwiązano w przewrotny sposób. Otóż uznano, że oplątanie sznurami to nie jest związanie. Zatem techniki hojo jutsu pozbawione są węzłów. Lina oplata ciało i kończyny, a jej koniec tworzy nie zamknięty węzłem splot przypominający łańcuch.

Samuraj z wyższej warstwy, a nawet wyższy urzędnik policji, nie zniżał się do osobistego zakładania więzów. Tą czynność scedowano na szeregowych policjantów (Torimono).

 W arsenale Torimono podstawową bronią był:

Jutte – metalowa pałka długości przedramienia z charakterystycznym bocznym zębem służącym do zakleszczania ostrza miecza przeciwnika.

      Jutte

Sodegaramirodzaj włóczni zaopatrzonej w szereg ostrzy, służącej do obezwładnienia przeciwnika pozostając  poza zasięgiem  jego miecza.

      Sodegarami

Kusarifundo – ciężarek lub dwa umieszczony na końcu łańcucha lub liny. Służył do pochwycenia kończyny lub broni przeciwnika.

     Kusarifundo

Hayanawa – linka, średnicy  4-5 mm i  długości ok 3 m. Zakończona z jednej strony zaciskającą się pętlą. Zwykle przenoszona po zwinięciu w charakterystyczny motek pozwalający na stopniowe wysuwanie się z motka końcówki z pętlą.

   Hayanawa

Zamiast pętli mógł być na  końcu linki umieszczony hak (kagi)

        Kagi

Tak zakończona lina (kaginawa) pozwalała na zaczepienie haka o ubranie przeciwnika, a nawet wplątanie w związane w kok włosy.

Drugi koniec liny bywał zaopatrzony w pierścień ( kakushi) nakładany na palec, ułatwiający trzymanie końca liny, a także spełniający rolę kastetu lub yawary.

   Kakushi

 

Literatura wspomina o czterech ogólnych zasadach więzów hojo jutsu:

1.     Miały być skuteczne, aby pojmany nie uwolnił się
2.    
Miały nie spowodować urazu
3.    
Miały być niezrozumiałej konstrukcji  dla wiązanego i obserwatorów
4.    
Miały być estetyczne.

Jako ciekawostkę przytoczę znalezioną informację: aby ukryć sposób zakładania więzów, dokonujący pojmania „policjanci” mieli za zadanie tak się ustawiać, aby zasłaniać sobą działania tego z nich, który wykonywał wiązanie.

W końcowym okresie świetności hojo jutsu stało się  bardzo sformalizowane.

Do szybkiego pojmania służyła krótsza lina –  hayanawa (szybka lina), natomiast więzy zakładane w celu unieruchomienia na dłużej i wystawienia na widok publiczny wykonywane były długą liną – hon – nawa (główna lina).

Stosowano też krótką, cienką linkę. Służyła do związania ze sobą kciuków i dużych palców  stóp klęczącego przeciwnika, a także do przywiązania związanych kciuków do zwiniętych w kok włosów lub do zrobionego w kołnierzu otworu.

Zależnie od rodzaju przestępstwa, a także pozycji społecznej skazanego stosowane były odpowiednie  wzory więzów oraz kolory lin tworzące swoisty, skomplikowany kod informacyjny.

 Oto kilka przykładowych wzorów więzów:

                

Poniżej kilka przykładów z książki Fujita Seiko – „Zukai Torinawajutsu”:

               

Praktyka hojo jutsu została w Japonii  zaniechana w okresie Meiji (od 1887r), jednak do dzisiaj zdarza się, że policja używa linek do związania pojmanej osoby, lub powiązania ze sobą kilku osób dla utrudnienia im ucieczki.

You must be logged in to post a comment.